به نقل از «مهر»

«فلسفه ایده اولیه داستان» در حوزه هنری رونمایی شد

تاریخ انتشار: ۵ اسفند ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۸۲۰۰۹۰

به گزارش خبرگزاری مهر، نشست رونمایی از کتاب «فلسفه ایده اولیه داستان» نوشته احمد شاکری توسط انتشارات سوره مهر در تالار سلمان هراتی حوزه هنری برگزار شد.

در این نشست محمدرضا سنگری، مهدی کاموس، حجت الاسلام مهدی جهان، احمد شاکری نویسنده کتاب و محمدحسن شاهنگی حضور داشته و به سخنرانی پرداختند.

محمدرضا سنگری در ابتدای این جلسه گفت: انتشار این کتاب اتفاقی ارزنده است که باید آن را به فال نیک گرفت.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

نویسنده قلم و زبان خاصی دارد و توانسته در بین مخاطبان جای خود را باز کند. موضوع چگونگی گسترش ایده اولیه در فیلمنامه و داستان باید مورد توجه اهل تحقیق قرار گیرد. کتاب «فلسفه ایده اولیه داستان» با این سوال آغاز می‌شود که ایده اولیه داستان از چه جنسی است و با چه هدفی مورد توجه نویسنده قرار می‌گیرد؟ ما پیش از این کتاب سلول بنیادین داستان نوشته محمدرضا سرشار را داریم خصوصیت اصلی این کتاب را باید در مخاطب و رویکرد آن‌ها دانست. مخاطب این کتاب داستان نویسانی هستند که برای نوشتن داستان خود به دنبال یافت سوژه خواهند بود. لذا مسأله اصلی این کتاب سوژه‌یابی یا ایده‌یابی است. اما از آنجا که تا خود ایده روشن نشود، ایده‌یابی نیز مشخص نخواهد شد به این‌مقوله نیز به نحو مختصری پرداخته شده است.

وی افزود: تحقیق حاضر با معرفی روش‌شناسی تقصیر در پاسخ به پرسش چگونگی تجزیه روایت داستانی به جوانب بنیادین آن و تفکیک جوانب از ارکان، اجزا، ابزارها و عناصر این امکان را فراهم می‌آورد تا در فرایندی مرحله‌مند، جوهره اصلی روایت داستانی استخراج شود. بدین ترتیب موضع کتاب فلسفه ایده اولیه داستان به عنوان محصول نهایی کاربست فرایند تقصیر فراهم می‌شود.

در ادامه این‌نشست مهدی کاموس گفت: کتاب تئوریک در زمینه فلسفه ایده اولیه داستان با این‌حجم واقعاً ارزشمند است. اولین اثری که از شاکری خواندم «عریان در برابر باد» بود که در همین انتشارات سوره مهر چاپ شده بود. در همان سال‌ها با شاکری در خصوص ادبیات توحیدی و در حاشیه کنگره ایثار و شهادت در بین سال‌های ۸۹ تا ۹۱ مباحثه می‌کردیم. نویسنده آثار ارزشمند دیگری در حوزه مانایی و میرایی ادبیات دفاع مقدس، ادبیات سیاه دفاع مقدس تولید نموده است که در حوزه نظریه ادبی در خور توجه هستند. پیشنهاد می‌کنم یک اصطلاح نامه در انتهای کتاب «فلسفه ایده اولیه داستان» درج شود. همچنین جای نمایه در انتهای کتاب خالی است. قطع و فونت کتاب خوب است. جایگاه ایده اولیه در میان عناصر داستان و نسبت و مناسبات آن با علل اربعه روایت داستانی مورد توجه نویسنده قرار گرفته است. علت صوری شکل دهنده روایت است. بنابر این آنچه هیأت داستان به واسطه آن محقق می‌شود علت صوری‌اش خواهد بود.

وی افزود: در این کتاب شاکری مطرح می‌کند که تأمل در ماهیت ایده اولیه، جایگاه آن را در هندسه معرفتی از لطیفه‌ای ذوقی به عنصری رکنی ارتقا می‌بخشد. تا جایی که باید گفت، نظریه پردازی، نقد و آموزش داستان منوط به کشف و تحلیل ایده است.

سخنران بعدی این‌مراسم حجت‌الاسلام مهدی جهان بود که گفت: فلسفه‌نویسی کار پیچیده‌ای است و فلسفه مضاف نیز شرایط خاص خودش را دارد. ما در فلسفه مضاف، مسایل کلی علی و معلولی را مورد توجه قرار می‌دهیم. در حقیقت در فلسفه مضاف دو محور کلان وجود دارد؛ علم و موضوعات آن. ایده اولیه چیزی است که حاکی از ظهور یک پدیده برای ذهن برای ارایه و تولید است. اگر این ایده در ادبیات باشد، منجر به آفرینش ادبی می‌شود. نسبت فصول کتاب «فلسفه ایده اولیه داستان» متوازن نیست و بهتر است نویسنده آن را مورد بازنگری قرار دهد. باید به این سوال مهم بیندیشیم که یک کار هنری از کجا شروع می‌شود؟ در سینما این عنوان با مفهوم بازنمایی گره خورده است و تعبیر نزدیک دیگری که در این زمینه می‌توان ذکر کرد محاکات است که موازی با ایده اولیه مطرح می‌گردد.

احمد شاکری نیز در این‌نشست گفت: یکی از مهمترین ضرورت‌های پرداخت به چنین مباحثی در حوزه فلسفه روایت، فهم ماهیت روایت و در نتیجه نسبت آن با مقوله دین و تبیین ادبیات داستانی دینی یا ادبیات داستانی انقلاب است. طبعاً چنین‌نسبتی جز با شناخت طرفین نسبت محقق نخواهد شد. و شناخت طرف ادبیات یا روایت داستانی از اهم مباحثی است که در شناخت لایه‌های آن تنزل پیدا می‌کند. بنابراین فهم اینکه داستان دینی چیست؟ در این کتاب به پرسش‌هایی از این دست تبدیل می‌شود که داستان دینی در چه سطحی متصف به وصف دینی می‌شود؟ به تعبیری ماهیت دینی برای ادبیات در چه سطحی از روایت قابل فرض است؟ آیا در سطحی که هنوز درون‌مایه به واسطه عدم تمامیت روایت محقق نشده است می‌توان روایت (ایده اولیه) را متصف به دینی کرد؟

این‌نویسنده در ادامه گفت: بحث دیگری که جنبه آفرینشی و کاربردی بسیار با اهمیتی دارد، مقوله چگونگی و کجایی داستان است. اینکه داستان از کجا می‌آید در ایده اولیه و در ضمن بحث از ایده‌یابی قابل بیان است. تردیدی در این نیست که فهم ایده‌یابی و اینکه اثر روایی در کوچک‌ترین کمیت خود و اولین مراحل شکل‌گیری اش از کجا می‌آید و چگونه شکل می‌گیرد نیازمند شناخت ایده اولیه یا همان کمیت ابتدایی است.

در انتهای این‌نشست محمدحسن شاهنگی گفت: تعیین ماهیت و واکاوی و دسته بندی خصایص ایده اولیه، گامی نخست در جهت ورود به چیستی بطون روایت و جوانب و لایه‌های آن خواهد بود. از این منظر، فلسفه ایده اولیه خود یکی از موضوعات اساسی در نیل به فلسفه روایت و پس از آن فلسفه ادبیات داستانی انقلاب اسلامی است. نگارنده کتاب «فلسفه ایده اولیه داستان»، با این فرض اولیه که ادبیات داستانی کشورمان به خصوص پس از پیروزی انقلاب اسلامی وارد مرحله نوزایی و تغییر و تحول شده و در مرحله گذار از تجربه ابتدایی به سمت اسلوب و صورت آرمانی است، رویکرد پیشینی را در پژوهش فلسفه ایده اولیه برگزیده است. از این مجرا ایده اولیه متوقع را به مثابه امر مفروض و موجود ذهنی برای شکل مطلوب ادبیات داستانی معیار مورد واکاوی قرار داده است.

کد خبر 6036126 فاطمه میرزا جعفری

منبع: مهر

کلیدواژه: رونمایی کتاب انتشارات سوره مهر کتاب و کتابخوانی احمد شاکری انقلاب اسلامی ایران حوزه هنری نمایشگاه رسانه های ایران بیست وچهارمین نمایشگاه رسانه های کشور نمایشگاه مطبوعات معرفی کتاب راهیان نور 1402 دفاع مقدس وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نمایشگاه رسانه های ایران کتاب و کتابخوانی انقلاب اسلامی ایران رژیم صهیونیستی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان فلسطین محمد مهدی اسماعیلی ادبیات داستانی روایت داستانی ایده یابی مورد توجه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۸۲۰۰۹۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

موزه نادر، خانه‌ای برای ادب‌ورزی/ مهمانی هر روز هفته با یار مهربان

گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، ونوس بهنود- در گوشه‌ای از اراضی عباس‌آباد یادگاری از نویسنده نامدار‌ایرانی برجای مانده که به تعبیر کسانی که او را می‌شناسند نه تنها باید آثارش را با شور مزمزه کرد بلکه باید نگاهش به زندگی را زیست.نادر ابراهیمی همچنان در کنار کتاب‌دوستان است.

متولد 1315 و متوفی در سال1387. فارغ التحصیل رشته زبان انگلیسی از دانشگاه تهران. نویسنده، داستان نویس، مترجم، فیلمساز و پژوهشگر. القابی که به خودی خود موجب نشده است تا خیل عظیمی ‌‌از جوانان امروز و دیروز به آثار نادر ابراهیمی‌‌ روی بیاورند. از سال 98 که بخشی از لوازم شخصی و کتب وی در گوشه‌ای از خانه شعر و ادبیات به نمایش در آمد، فضا نیز برای معرفی هر چه بیشتر او به علاقه‌مندان به کتاب فراهم شد.

بعد از فوت ‌این نویسنده به همت و پیشنهاد همسرش فرزانه تهرانی مقدم آثار وی در خانه شعر و ادبیات موزه‌ای را از آن خود ساخت. هر چند شیوع کرونا موجب شد تا رونق ‌‌این مجموعه کمی ‌‌با تأخیر مواجه شود اما در نهایت خانه‌ای برای نادر ابراهیمی ‌شکل گرفت تا زمینه‌ساز معرفی هر چه بهتر وی باشد.

5 هزار جلد کتاب از کتابخانه شخصی

موزه نادر ابراهیمی ‌‌یک کتاب درس است. اشیا بی‌جانی که هر یک بخشی از زندگی و عقاید نویسنده کرمانی را نمایان می‌سازد، جانی تازه به رگ‌های بازدیدکننده می‌بخشد.‌این مجموعه تداعی چگونه زیستنی است که نادر در کتاب‌های خود تلاش می‌کرد به مخاطب انتقال دهد. وی که از 15 سالگی نوشتن را آغاز کرد در «چهل نامه کوتاه به همسرم»، «بار دیگر شهری که دوست می‌داشتم»، «خانه‌ای برای شب»، «ابن مشغله» و «ابوالمشاغل»، «یک عاشقانه آرام»، «مردی در تبعید ابدی» ، «آرش در قلمرو تبعید»، «بر جاده‌های آبی سرخ» و «تضادهای درونی» نظر عموم مردم و اهالی شعر و ادب را به خود جلب کرد و جوایز متعددی را از آن خود ساخت.

علاوه بر معرفی آثار وی در‌این مجموعه، 5 هزار جلد از کتابخانه شخصی شاعر و نویسنده جانمایی شده است. اما‌‌ این‌ها نیز به تنهایی گویای عقاید متعالی وی نیست. لوازم شخصی و نوع زندگی منظم، همراه با برنامه ریزی و تربیت اخلاقی و فکری بازدیدکننده را متوجه خلأ‌هایی می‌سازد که در تکاپوی زندگی روزمره به فراموشی سپرده است. نادر ابراهیمی ‌‌با انضباط و تعهد و به قول خودش عشق و‌ایمان، آثاری را به جای گذاشته که چندین نسل از کتاب دوستان ‌‌ایرانی را سیراب کرده است.در لوح‌های تقدیر و جوایز ملی و بین‌المللی توجه کارشناسان و خبرگان داخلی و خارجی به آثار او دیده می‌شود. بر خلاف شعرا و نویسندگان دیگر، موزه نادر ابراهیمی ‌‌در خارج از خانه وی دایر شده و با‌این وجود آن ارتباط معنوی با نویسنده در آثار وی برقرار است.

توجه به تربیت کودکان

دو ساعت ورزش، 30 صفحه خواندن متن، یک ساعت خدمت و عبادت، یک ساعت بازی با رایکا(دخترش).

این برنامه روزانه که در پانویس آن آمده مهربانی، ادب،‌ایمان، آرامش، طهارت، پرهیز، کار، کار، کار، کار، گویای توجه نویسنده به تربیت قلبی و فکری خود است.

در عین حال از خدمات نادر ابراهیمی ‌‌به یادگار گذاشتن کتاب‌های ارزنده ویژه کودکان و نوجوانان بود. کتبی مانند «دور از خانه»، «کلاغ‌ها»، «سنجاب‌ها» و «قصه گل‌های قالی» . فعالیت حرفه‌ای وی برای ادبیات کودک با تأسیس موسسه «همگام با کودک و نوجوان» آغاز شد که بعدها‌‌ این مجموعه عنوان ناشر برگزیده آسیا و ناشر برگزیده نخست جهان را کسب کرد.

وی همچنین تصویرگری کتب کودک از جمله کتاب‌های «راه دور»، «گل هفت رنگ»،  و «ما بوته گل سرخ را از خواب بیدار کردیم» در کارنامه وی می‌درخشد.

در عین حال که نادر ابراهیمی ‌‌آثار درخشانی برای کوچک و بزرگ خلق کرده است بخشی ازفعالیتش نیز مربوط به نوشتن فیلم نامه‌ها اختصاص داشت. می‌توان به فیلمنامه‌های «آخرین عادل غرب» و «صدای صحرا»، «روزی که هوا‌‌ایستاد»، «سفرهای دور و دراز‌هامی‌ ‌و کامی‌در وطن» نیز اشاره داشت.

غربتی پرمعنی

نادر ابراهیمی ‌یکی از فاتحان قله ادبیات فارسی است. صعود بر قلب مخاطب و پا نهادن بر موانع و سخت کار کردن از ویژگی‌های آثار خلق شده  نویسنده برگزیده ادبیات داستانی  است. اما به مانند بسیاری از چهره‌های فرهنگی و هنری غربتی پرمعنی همچون غباری بر روی آثار وی نشسته است. در وضعیتی که خلأ معنی و محتوا در کتاب و در آموزش عمومی‌‌ بیداد می‌کند، آثار نویسندگانی چون نادر ابراهیمی ‌‌آنچنان که باید دستاویز تربیت روحی و فکری جامعه نیست.

در واقع به جای معرفی چهره‌هایی همچون ابراهیمی،‌این خود علاقه‌مندان به کتاب هستند که جستجو کرده و پی به گنجینه‌های فکری آن‌ها می‌برند. هر چند باید اقدام همسر شاعر را در زنده نگه داشتن ظرفیت تربیتی نادر ابراهیمی‌‌پاس داشت اما شعرا و نویسندگان بیش از‌این‌ها می‌بایست مورد توجه قرار گرفته و آثارشان دستمایه تولید آثار هنری دیگر باشد.

کتابخانه کودک و نوجوانی که از آثار‌این نویسنده سهمی ‌ندارد یا صنعت سینمایی که فیلم‌نامه‌های وی را در گوشه‌ای بایگانی کرده است و امروز از ضعف فیلمنامه گله و شکایت دارد و گردهمایی‌های فرهنگی که از قدرت و آموزه‌های فکری نویسندگانی چون او بی‌بهره است، به منزله جهالت و بی‌توجهی به میراث معنوی است. نویسنده سال‌ها و دهه‌ها از عمر خود را با دقت و تلاش مستمر برای نوشتن کتاب و فیلم‌نامه صرف کرده است، پژوهش کرده و هر آنچه لازم بوده و لازم دیده را در کتب خود آورده است و امروز نباید صرفاً، کتاب یک عاشقانه آرام وی به عنوان کادوی عشاق به یکدیگر مورد توجه قرار گیرد.

مهمانی هر روز هفته یار مهربان

خانه شعرا و نویسندگان منزلگاه گنجینه‌های معنوی و فکری ماست اگر سری نزنیم گرد غفلت بر روح و روانمان خواهد نشست و ما را از اصلمان دور خواهد ساخت.

رئیس خانه شعر و ادبیات در خصوص معرفی آثار فاخر ادبیات‌ ایرانی در این مجموعه و در خانه موزه نادر ابراهیمی به خبرنگار آنا گفت: در همه دنیا کتاب و ادبیات دو موضوع تنیده در هم است و 70 درصد کتاب‌های منتشره در دنیا به ادبیات مرتبط است. با‌ این پیش فرض ما هر روز برنامه داریم. شنبه‌های روایت‌خوانی، یکشنبه‌های مثنوی‌خوانی، دوشنبه‌های شعر و سه شنبه‌های داستان.

مهدی قزلی تاکید کرد: علاقه‌مندان می‌توانند به صورت رایگان در‌این نشست‌ها شرکت کرده و لذت خواندن را تجربه کنند. حتی نویسندگان می‌توانند کتاب های خود را در‌این جلسات خوانده و نظر عموم را دریاف کنند.

وی با اشاره به خواندن کتاب همراه با حضور نویسندگان اضافه کرد: در کتابخانه نادر ابراهیمی ‌هم که نوعی از قفسه باز است افراد می‌توانند در محل مطالعه کنند و حتی می‌توانند کتاب های ارزشمند ‌این نویسنده را بخوانند.

رئیس خانه شعر و ادبیات به تولید ویدیو و محتواهایی جهت درج در شبکه های اجتماعی و حتی معرفی کتاب‌ها از طریق صدا و سیما اشاره کرد و گفت: به عنوان مثال برنامه‌های 10 کتاب که در دهه فجر با هدف معرفی 10 کتاب مرتبط با انقلاب اسلامی ‌برگزار شد و یا برنامه «کتابم» که معرفی 34 کتاب توسط نویسندگان در دوره قبلی نمایشگاه کتاب بود.

وی به معرفی 80 کتاب در نمایشگاه کتاب امسال اشاره کرد و گفت: در معرفی آثار خوب و یا‌ آینده دار تمامی‌ ظرفیت خود را به کار بسته‌ایم. ضمن ‌اینکه ما در حوزه نشر فعالیت نداریم و هدف معرفی کتاب‌ها است و به جای چاپ و نشر به دنبال کتابخوانی هستیم.

قزلی معتقد است به اندازه کافی کتاب خوب برای خواندن داریم و همچنان کتاب‌هایی نوشته می‌شود که ارزش خواندن را داشته باشد. به دلیل افزایش کمیت کتاب‌ها پیدا کردن کتاب خوب سخت شده است. در گذشته فقط افراد حرفه‌ای در حوزه نشر کتاب فعالیت داشتند امروز هر فردی قادر به چاپ کتاب خوب است.

رئیس خانه شعر و ادبیات ‌این وضعیت را اقتضای زندگی امروزی دانست و گفت: ما در دوره تلاطم اطلاعات هستیم. کتاب‌های زیادی برای خواندن است و هدف ما معرفی کتاب‌های مناسب برای تمامی‌ اقشار است و‌اینکه بتوانیم کمک حال کسانی باشیم که به دنبال مطالعه کتاب هستند و تلاش می‌کنیم به ‌این سوال پاسخ دهیم که کدام کتاب برای کدام مخاطب مناسب است.

انتهای پیام/